Data – dat is toch iets voor ICT’ers? Mis! Ook voor de zorg liggen hier grote kansen. Dát maakte Steven Verkuil in november duidelijk op ons ledenevent (samen met de TZA Twente en TAZ Twente). Tijdens een van de workshops deze middag liet Steven ons de opwindende wereld van data-ontwikkelingen zien; een wereld die ook de gebruikelijke aanpak in de zorg omver werpt. Simone Boerema, onderzoeker Publieke Gezondheid bij GGD Twente, was erbij en maakt zijn visie en tips hieronder ook voor jóu toegankelijk.
Griezelig, verwonderend, aantrekkelijk
“Wat me het meest opviel in deze workshop? De deelnemers verwonderden zich volop. Mede hierdoor stelden ze veel vragen”, blikt Simone terug. “Steven ging dan ook verschillende domeinen langs, zoals economie, connectiviteit, gezondheidszorg, transport, robotisering en de creatieve sector. En die bleken vaak met elkaar verbonden. Voorbeelden waren soms beangstigend dan weer aantrekkelijk.”
Laaghangend fruit voor de zorg: open source tekstmodellen
“Een praktische en meteen waardevolle zet voor iedere organisatie is het gebruik van open source tekstmodellen”, zo werd haar duidelijk. “Ook jij past deze modellen eenvoudig binnen jouw organisatie in, waardoor zelfs het genereren van gevoelige informatie, zoals verslagen, een fluitje van een cent wordt.”
Geautomatiseerde tekst – zo start jij ermee
Een mooi actueel voorbeeld dat in de week van het event het nieuws haalde, komt van het UMCG. “Hier hoeven medewerkers nu nog simpelweg de antwoorden aan patiënten te controleren en aan te vullen met behulp van een ingebouwd tekstmodel in hun Elektronisch Patiëntendossier. Het resultaat? Antwoorden die inhoudelijk sterker zijn én vriendelijker overkomen. Daarnaast vragen ze minder tijd van de medewerkers. Ook secretaresses krijgen nu al workshops in het gebruik van tekstmodellen, zoals chatbots en ChatGPT om hun dagelijks werk te ondersteunen.” Ontdek details over de aanpak van het UMCG.
“Het mooie is, tekstmodellen pas jij ook zelf nu al in jouw organisatie toe!”, juicht Simone. Praktische stappen als je wilt starten met open source tekstmodellen, vind je onderaan dit bericht:
- Neem deze informatie mee naar jouw ICT-afdeling en bespreek hoe je dit binnen jouw organisatie kunt installeren.
- Daag vervolgens je collega’s uit om de meerwaarde van deze technologie te ontdekken in hun dagelijkse werk.
Data = verdienmodel = ethisch dilemma
Een belangrijke take-homemessage wat Simone betreft is wel: “Data is het grootste verdienmodel ter wereld. Want hoe kan het dat je in Google gratis mag zoeken …? Het verdienmodel met advertenties! Dit brengt ons direct bij de moreel ethische kwesties: moeten we dit wel willen? Waar stopt het?” Een vraag die ieder zichzelf kon stellen …
Zo zien techbedrijven de zorg (en helpen ze!)
Technologiebedrijven werken hard aan de problemen in de gezondheidszorg, was een van de openbaringen van Steven. “Zij zien onze vraagstukken als datavragen. En díe kunnen ze oplossen! Google heeft bijvoorbeeld een iriscan die in 30 seconden oogziektes kan diagnosticeren; even goed, of zelfs béter dan dokters. Dit is echt preventie, omdat ziektes vroeg worden gedetecteerd. En er zijn ook al mogelijkheden om met AI longkanker op scans te detecteren.”
Techbedrijven nemen medische wereld over
Grote techbedrijven blijken sowieso steeds meer op te schuiven naar de medische wereld. Zo nam Amazon het One Medical over, waardoor mensen via hun app met een medisch professional contact kunnen leggen; Amazon wordt hierdoor ook een farmaceut. En Google is met de overname van Fitbit met een inhaalslag bezig op dit terrein.
Willen we alle genetische risico’s in beeld …?
Verder is het sequencing van DNA (techniek die de code van het DNA kan lezen) door de jaren heen heel goedkoop is geworden. “Dit kost nu voor 1 persoon ongeveer 1000 dollar bij een commerciële partij”, hoorde Simone van Steven. “Die lage prijs maakt het aantrekkelijk om alle genetische risico’s van mensen in beeld te brengen. Maar … willen we dat ook?”
Invloed vanuit dataontwikkeling buiten de zorg
Snelle dataontwikkelingen buiten de zorg gaan de zorg ook beïnvloeden, ervoer het publiek. “Zoals het voorbeeld van Waymo. Deze zelfrijdende auto van Google mag in San Francisco en Wyoming volledig autonoom de weg op. Hoelang nog tot deze auto’s in Europa rijden? De EU denkt in 2030, dat is over 7 jaar al! Bedenk je: ouderen die niet veilig meer zelf kunnen rijden, kunnen dan weer veilig familie en vrienden bezoeken overal in het land! En kinderen kunnen naar school worden gebracht.”
Invloed vanuit creatieve sector
Onder de indruk was Simone verder van het feit dat AI afbeeldingen kan genereren. “Photoshop bouwde dit al in hun software in. Je vult afbeeldingen aan of past die aan op basis van tekst. Daarna genereert AI de afbeelding dankzij al die data die wij in al die jaren op het internet plaatsten.”
Van ChatGPT naar beelden voor blinden
ChatGPT tekstmodellen werken nu al heel goed. Een inspirerend voorbeeld is Be my eyes. Hierbij maak je een foto van een situatie en laat je GPT4 beschrijven wat erop te zien is. “Heel waardevol, ook voor mensen met visuele beperkingen zoals blind of slechtziend.”
Auteursrecht en commercie
Maar hoe zit het met alle teksten en afbeeldingen zoals van journalisten, fotografen en al onze teksten die online staan? Mogen die hiervoor gebruikt worden? Een oplossing voor deze vraag bleek er al te zijn: “ChatGPT en dergelijke zijn commerciële tekstmodellen, maar er bestaan ook open alternatieven. Die open alternatieven hebben alleen minder mooie interfaces en zijn daardoor minder gebruiksvriendelijk. In Nederland wordt bijvoorbeeld GPT-NL ontwikkeld.”
Simone was na de bijeenkomst in ieder geval enthousiast: “Ik wil er erg graag mee aan de slag binnen de GGD! De toekomst van efficiënter en beter werken begint vandaag. Ik raad iedereen aan: ga ervoor en creëer samen meerwaarde.”
———-
Praktische tips na vragenronde
Na de sessie met Steven kwamen uit de vragenronde nog meer mooie inzichten en antwoorden voor de zorg. Deze vulde hij voor ons per mail nog aan met extra tips. We hebben ze overzichtelijk op een rij gezet. Bekijk hier de antwoorden en tips.
Ontdek ook de tips om zorgvragen anders te benaderen via de 5 stappen van Maakkracht/Tabo Goudswaard. En hoe een virtuele wereld dankzij de VR-bril ook jouw organisatie helpt om bewuster en betere zorg te bieden.
