Lijnloos samenwerken aan de juiste zorg op de juiste plek voor patiënten en cliënten. Dat is waar Zorg voor Morgen aan werkt. Eén van de projecten die hiervoor lopen, is het project lijnloze COPD; speciaal voor COPD-patiënten met een hoog risico van klachten of hoge (ervaren) ziektelast. Resultaat? Een zorgpad dat rijp is voor implementatie. Vitaal Twente beloonde dit in juli met een innovatievoucher/versneller van 7500 euro. Via 6 vragen vertelt projectleider Alette van Dijk over het project en de rol van zorgtechnologie.
Hoe loopt het zorgpad voor mensen met COPD tot nu toe?
“De huisarts doet onderzoek en kijkt wat er nodig is voor de patiënt. Sommige huisartsen zoeken hiervoor al samenwerking met fysio- en ergotherapeuten, anderen doen dat nog wat minder. Vanuit de huisartsenpraktijken worden gespecialiseerde longwijkverpleegkundigen tot nu toe niet ingezet; dit kan wél van meerwaarde zijn voor een deel van de patiënten. Ook beschikbare informatie en onderzoeken bij de patiënten uitwisselen, kunnen beter. Zo is bijvoorbeeld informatie van een fysiotherapeut vaak niet beschikbaar bij verwijzing naar de longarts. Als de longarts niet weet dat een fysiotherapeut al onderzoek deed, dan vraagt de arts opnieuw dezelfde onderzoeken aan.”
Welke doel heb je met dit project?
“We willen dat professionals weten: wat kun je allemaal inzetten voor deze patiënten met een complexe zorgvraag? En hoe kun je samenwerken? Het is niet leuk voor patiënten om steeds hetzelfde verhaal te doen. Ook scheelt het tijd voor zorgprofessionals als hun zorg beter op elkaar is afgestemd. Zorgleners moeten beter weten wat er mogelijk is aan ondersteunende zorg én beter met elkaar communiceren.”
Hoe helpt zorgtechnologie hierbij?

“De huisartsen maken sinds 1 augustus gebruik van VIPLive als systeem om op een veilige manier informatie tussen zorgverleners en eventueel met de patiënt te delen. In dat systeem willen we monitorinformatie toevoegen. Hiervoor moeten we in de bestaande rapportages een aantal dingen aanpassen; in de software dus.
Daarnaast bestaan er blaasapparaatjes, net zoals bij de alcoholtest. Als de huisarts deze blaastesten, FEV1/FEV6-meters, bij de patiënt gebruikt, ziet deze vaak al of de waardes passen bij COPD, astma of een andere longaandoening. Ongeveer 20 procent van de mensen die nu nog het zorgpad voor COPD ingaan, gaat dat onnodig. Dat voorkom je op basis van de screening met de blaastest. Als je COPD meteen kunt uitsluiten, geeft dat de patiënt ook duidelijkheid. Artsen hebben deze blaastesten echter nog niet. We zijn dan ook erg blij met de voucher van Vitaal Twente. Hiermee kunnen de blaastesten aangeschaft worden en kunnen we de softwareaanpassing doen.”
Waar loopt dit project? En om hoeveel patiënten gaat het?
“Het project loopt in het werkgebied van ZGT, dus rondom Almelo en Hengelo. Tegelijkertijd hebben we ook afstemming met Enschede, het werkgebied van MST. We willen dit project implementeren in Almelo en Hengelo en delen de resultaten met Enschede. Het gaat om mensen met COPD en een hoge ziektelast. Dat zijn er per huisartsenpraktijk zo’n 5 tot 10. COPD-patiënten kunnen nooit volledig genezen, wel is de inzet om hun situatie stabiel te houden. Wij werken binnen dit project aan gedragsverandering bij professionals. Doel: het werken aan stabilisatie leuk te maken en meer samenwerking hiervoor te bereiken.”
Gedragsverandering, hoe werk je hieraan?
“Elke huisartsenpraktijk heeft de vrijheid in te richten hoe zij de COPD-patiënten gaat ondersteunen: zelf met de patiënt aan de slag óf de praktijkondersteuner – de POH – veel inzetten. Wie het ook doet, het moet gaan draaien om samenwerking met bijvoorbeeld de fysiotherapeut en gespecialiseerde longwijkverpleegkundige. De POH’s vinden het zoeken naar motivatie bij patiënten vaak al leuk en hebben hiervoor vaak ook meer tijd dan de huisarts. Dus als die huisarts het niet kan doen, dan is het ook op zijn plek bij die POH’s; zij worden belangrijk in dit zorgpad.”
Wat is de volgende stap?
“Op 5, 14 en 18 september houden we digitale informatiebijeenkomsten voor professionals. Hiervoor hebben we al meer dan 50 aanmeldingen. Natuurlijk van POH’s en huisartsen; daarnaast van fysiotherapeuten, longartsen, verpleegkundigen uit het ziekenhuis en – al dan niet gespecialiseerde – wijkverpleegkundigen. Ook diëtisten, apothekers en specialisten ouderengeneeskunde staan op de lijst. Eind september verspreiden we bovendien de blaastesten en passen we de software aan om te monitoren.
Sinds augustus maken we al werkafspraken hoe je informatie van patiënten met COPD in VIPLive verwerkt. Na 18 september is voor iedere beroepsgroep daarnaast een informatiepakketje beschikbaar. Toch is onze boodschap aan iedereen nu: je hoeft hier niet op te wachten, met samenwerken kun je vandaag al beginnen. We hopen dat de zorg en de patiënten snel vooruitgang merken. “
Dit zijn de partijen achter Zorg voor Morgen
Dit is een programma van/samenwerkingsverband tussen:
- ziekenhuis ZGT
- huisartsenzorg Twente
- VVT-aanbieders ZorgAccent, Carintreggeland en TriviumMeulenbeltzorg
- Menzis
Nergens in Nederland lijkt een dergelijke samenwerking al actief te zijn voor lijnloze COPD-zorg.
In de stuurgroep lijnloze COPD zitten:
- longarts
- huisarts
- POH
- gespecialiseerde longwijkverpleegkundige
- wijkverpleegkundige
- fysiotherapeut
- apotheek